De Kanarie:
De geschiedenis van de kanarie
Vanaf 1580 werden de boeren van de Canariesche
Eilanden aangemoedigd om te gaan fokken met hun inheemse kanaries voor de
export. Het is niet duidelijk wanneer de eerste gele kanarie verscheen, maar ze
werden selectief gefokt in sommige delen van Oostenrijk voor het eind van de
17de eeuw. Toen de Oostenrijkse mijnen in 18de eeuw werden gesloten, vertrokken
de mijnwerkers met hu
n vogels naar de Harz, een bergmassief in Duitsland.
Vandaar werden kanaries verkocht in geheel Duitsland en ze reisden naar Engeland
vanuit de havens in de Lage Landen. De vogels werden verkocht in speciaal
ontworpen houten kooien, zodat ze bekend waren als kwaliteitsmerk. In de 18de
eeuw waren de kanaries erg populair in de koffiehuizen van geheel Europa. Hun
zang trok klanten aan en wederkering hielp dit de vraag naar gedomesticeerde
vogels te stimmuleren. Ook is bekend dat groepjes kanaries meegenomen door
Europa om op te treden voor klanten in herbergen. Hoewel de kanaries het best
bekend zijn vanwege hun zang, kunnen ze ook de menselijke stem immiteren.
Hierdoor kregen ze zeer veel aandacht van het publiek en in Victoriaanse tijden
was een sterke gespecialiseerde interesse voor kanaries waarneembaar. Veel
voorouders van de huidige rassen kwamen in die tijd tot ontwikkeling, ofschoon
een aantal van deze, Zoals de London Fancy, weer verloren is gegaan. Nieuwe
rassen gaan door met zich te ontwikkelen. Het grootste succes in het kweken van
kanaries in deze eeuw werd berijkt in de ontwikkeling van de Roodfactorige
vogels, het resultaat van het zoeken naar zuiver rode kanaries omstreeks 1920.
De verschillende soorten kanaries.
Er bestaan 3 verschillende soorten kanaries
namelijk de
Zangkanaries
Kleurkanaries
Postuurkanaries.
Naast de liefhebberij om zang en postuukanaries te
houden en te fokken, bestaat er de laatste jaren een zeer grote belangstelling
voor het fokken van kleurkanaries. De kleurkanarie is een kanarie die geheel
afwijkt van de wilde voorouder. De kleur van wilde kanaries bestaat
hoofdzakelijk uit grijsgroen, dat veroorzaakt wordt door de pigmenten zwart en
bruin en een gele vetkleurstof. de groene kleur is een interferentiekleur, en
wordt tevoorschijn geroepen door het daglicht, dat de kleuren zwart, bruin en
geel als groen aan onze ogen terugkaatst. Dat op het zeer grote aantal kanaries
dat in europa werd gefokt als kooivogel een afwijkende kleur zou voorkomen, lag
voor de hand, want ook in de natuur komen afwijkende kleur- en tekeningpatronen
voor, zeker wanneer een vogelsoort geheel is geisoleerd en de selectie, de keus
tot het zoeken en vinden van een levenspartner, maar gering is. De knariefokkers,
die kanaries fokten met enkele lichte staart- en vleugelpennen of meerdere gele
veertjes in het verenpak, paarden deze vogels onderling en verkregen hieruit
vogels die steedes meer bonte tekening voerden, waarmee de bonte kanaries waren
ontwikkeld. Door een strenge selectie duurde het niet lang of ook geheel gele
exemplaaren werden geboren uit licht bonte vogels die lichtgeel gekleurd waren
en die zoals later bleek voor hun geelfactor fokzuiver bleken te zijn: schimmel
geel. Donkergele exemplaren werden eveneens geboren, intensief geel. Deze zijn
eveneens fokijver. Naast de gele ontstonden er echter ook bruine kanaries, die
de naam feuille morte (dood blad) kregen, omdat deze kleur veel overeenstemming
vertoont met het dode blad van diverse boomsoorten. Het ontstaan van deze
kleurslag is te verklaren door het plotselinge verlies van het zwarte pigment
uit de groene kanarie, dit is kleurmutatie. Hieruit blijkt dat de pigmenten die
de wilde kanarie in zich draagt, te scheiden zijn, iets dat men al eerder bij
andere vogelsoorten geconstateerd had. Ook dit bruin bleek fokzuiver te zijn en
door de juiste slectie slaagden de fokkers erin donkerbruine exemplaren te
ontwikkelen, die wij betitelen met intensief bruin. Bruine knaries komen nu voor
in de variaties: bruin, goudbruin, zilverbruin en en bruin met rood pigment als
bijtint. Bruin x bruin is mogelijk, evenals groene man x bruine pop,
zilverbruine, of goudbruine pop. Ook een blauwe man kan worden gebruikt, maar
geeft x zilverbruine pop dode jongen door de lethaalfactor. Het zilver moet de
kleur bezitten van grijsachtig grijs zilver van oude voorwerpen; onder de snavel
en op de borst is de kleur iets donkerder dan tussen de pootjes en onder de
stuit. Kop, vleugelpennen en staartpennen zijn egaal diep bruin, de nagels
daarentegen donkerder hoornkleurig. Oogstreepjes en wangvlekken zijn zichtbaar,
terwijl een minimale aanslag, alleen in lichtgeel, op schoften en slagpennen is
toegestaan.
De kleurkanarie
Door strenege selectie en doelbewuste
teeltkeus de vorm, het model en de structuur van de veren ineenbepaalde
ontwikkelingsrichting kunnen worden gelied. Meer dan een eeuw geleden waren het
vooral de Nederlandse, Belgische en Franse kanarieliefhebbers, die zich bij de
fok van hun vogels toelegden op de verandering van vorm en gevederte, waardoor
tenslotte langzamerhand specifieke lokaalrassen ontstonden, zoals we dit ook
tegenkomen bij het fokken van honden- en sierduivenrassen. De Engelse
kanarieliefhebbers legden zich, in tegenstelling tot de andere hiervoor genoemde
liefhebbers toe op het ontwikkelen van kleurvariaties en vormverandering,
waardoor vogels ontstonden die wel twee keer de afmeting hadden van de
oorspronkelijke kanarie, Alsmede vogels die aantrekkelijk kleiner zijn, terwijl
naast diverse kleurnuanceringen ook prachtige kuifvormen werden ontwikkeld. De
meest opvallende kanaries zijn wel de Frise kanariesoorten, waarvan gehele
veervelden sterk gekruld zijn, terwijl de Belgische Bultkanarie, vroeger wel met
"doodbidder" betiteld, een wel zeer uitzonderlijke plaats in de
kanariewereld inneemt. Nadat in de Lage Landen aan de Noordzee de belangstelling
lange tijd tanend was, is er de laatste jaren een steeds grotere belangstelling
te constateren voor deze fraaie en soms bizar gevormde vogels, die op menige
tentooonstellingen worden ingezonden. Deze tentoonstallingen die voor de leek
een grote trekpleister zijn, hebben ook betekenis als propaganda voor de gehele
kanarieliefhebberij. De bekendste kleurkanaries zijn wel de rode en de gele
kanaries.
De zangkanarie
De kanarie is vooral bekende om zijn
zangkwaliteiten. Bijna alle vogels beschikken over een stemgeluid, terwijl er
geen scherpe grens te trekken valt tussen zang en roep. Meestal onderscheidt de
zang zich van andere vokale uitingen van een vogel door een veelvuldige
herhaling, vaak door luidheid en ook wel door een zekere gecompliceerdheid van
melodie. De omstandigheden, waaronden de zang plaats vindt, correleren altijd
min of meer met de voortplatingscyclus. Het stemorgaan van vogels ligt niet in
het voorste deel van de luchtpijp, zoals bij de mens, maar diep in de
borstholte, op de plaats waar de luchtpijp zich in twee bronchieen vertakt. De
binnenwand van het stemorgaan of de syrinx draagt een aantal stemvliezen, die
door de uitstromende lucht in trilling worden gebracht. De stemspleten, gevormd
door de openingen van de bronchien, kunnen door spiertjes nauwer of wijder
gemaakt worden. Het mannetje beschikt over een grotere syrinx dan de poppen,
daardor zingen de mannetjes ook beter. Al spoedig hadden fokkers door, dat de
zang bij kanaries op aanleg berustte, maar dat tegelijkertijd elke jonge kanarie
zijn eigen klank- en zangaart bezit, al naar gelang zijn afstemming.
Kweken in broedhokken
Het kweken van kanaries in broedhokken is de beste
mogelijkheid, je kunt alles beter in de gaten houden, je weet welke jongen bij
welke ouders horen in een voliere waar je met meerdere koppels broed is dit
veel moeilijker.
Een broedhok moet ongeveer 50 x 60 x 40 cm zijn. Het
kweken in broedhokken is beter dan in een voliere want dan weet je zeker wie de
ouders van de jonge vogeltjes zijn.
Als je wilt beginnen met kweken moet je eerst
kijken of je koppels waar je mee wilt gaan kweken wel broedrijp zijn. Als dit zo
is dan is de onderbuik van de kanarie kaal. je kunt nu ook goed zien wat een man
of en pop is. Als ze nog niet broedrijp zijn kun je iedere week de verlichting
een half uurtje langer laten branden. tot dat je 14 uur licht hebt. je kunt
bijvoorbeeld iedere zaterdag de uitschakeltijd van het schakelklokje een half
uur later zetten. ik heb zelf de verlichting van 7.30 uur tot 21.30 uur aan.
zodra de vogels broedrijp zijn kun je ze een
nestkommetje en nestmateriaal geven. ik gebruik zelf een stenen nestkummetje die
in een ring hangt. doe in det nestkommetje een inlegnestje van cocosdraad of
sisal draad. bespuit dit nestje met U2, dit is een vogelmijtenbestrijder. Je
kunt dit in vloeibare vorm krijgen maar ook in een spuitbus. Het nestmateriaal
doe ik in een ruifje de je aan de tralies van het frontje van de broedkooi kunt
hangen. Je kunt het beste zacht nestmateriaal gebruiken. Als het goed is gaan ze
nu binnen enkele dagen een nestje maken. Als het nestje klaar is wordt het
eerste eitje gelegd. Je kunt nu het nestmateriaal weg halen. Ik haal iedere keer
als er een eitje gelegd wordt het eitje weg en leg er een kunsteitje voor in de
plaats. Dit doe ik drie dagen lang tot het vierde eitje gelegd is, dan haal ik
de kunsteitjes weg en leg de normale eitjes er weer voor in de plaats. De eitjes
die ik weg haal doe ik in een bakje. Alle bakjes zijn genummerd net zoals de
kooien. In deze bakjes doe ik gezeefd schelpenzand zodat de kleine schelpjes de
eieren niet kunnen beschadigen. Na ongeveer 14 dagen broeden komen de bevruchte
eitjes uit. Als de jongen 6 of 7 dagen oud zijn kun je ze ringen. De jongen
zullen snel groeien en na 19 tot 21 dagen, als de vogels op de rand van het
nestje gaan zitten kun je het nestje met jongen en al op de bodem van de kooi
zetten. Nu kun je de vogels een nieuw nestkommetje en nieuw nestmateriaal geven.
7 dagen later kun je de jongen in een andere kooi doen. Je moet nog wel af en
toe de moeder bij de jongen doen om ze bij te voeren. Als ze zelfstandig kunnen
eten kun je ze in een grot kooi doen of in een voliere mits het buiten warm
genoeg is.Kweken in de voliere
Er zijn verchillende manieren om te kweeken 1
daarvan is in de voliere. Als je selectief wilt fokken kun je dit beter niet
doen omdat je niet goed in de gaten kunt houden welke jongen van welke ouders
zijn. Het kan dus mogelijk zijn dat als 2 kanaries gaan paren dat ze familie
zijn waardoor je inteelt krijgt. Wil je toch in de voliere broeden hang dan
nestkastjes op in de voliere, maar zorg ervoor dat ze niet nat kunnen regenen en
dat de vogels er geen nestje op kunnen maken i.pv. in het nestkastje. Als je mes
zebravinken gaat broeden moet je uitkijken dat je geen nestmateriaal meer geeft
als de eitjes al gelegd zijn, want dan bouwen ze over de eitjes gewoon weer
verder en vergeten de gelegde eitjes. Als je wilt gaan broeden moet je wel
voldoende licht hebben de kanaries hebben ongeveer 14 uur licht nodig om
broedrijp te worden. Je moet diet in eenkeer het licht 14 uur lang laten
branden maar per week ongeveer een half uurtje langer.
Voedsel
Voor kanaries kunt u speciaale zaadmengsels
kopen. Deze kunt u aanvullen met eivoer of voor rode kanaries rood-eivoer, verse
onkruidaden en onkruiden zoals vogelmuur. Kanaries lusten af en toe ook wel een
stukje fruit, bijvoorbeeld appel. Grit en maarkiezel moeten altijd aanwezig zijn
zodat de vogels er naar eigen behoefte van kunnen nemen.